Wintersport

De Fascinerende Wereld van Wintersport

Wintersport omvat een breed scala aan competitieve sporten en recreatieve activiteiten die op sneeuw of ijs worden beoefend, met als bekendste voorbeelden skiën, schaatsen en sleeën. In de Nederlandse context wordt

wintersport vaak geassocieerd met vakanties naar bergachtige gebieden, specifiek om deel te nemen aan sporten zoals snowboarden en skiën. De aantrekkingskracht van

wintersport is echter veel diepgaander dan deze functionele definities suggereren. Het is de combinatie van de verkwikkende frisse berglucht, de adembenemende, met sneeuw bedekte landschappen, de fysieke uitdaging die zowel kracht als uithoudingsvermogen test, de unieke sfeer van gezelligheid in berghutten en tijdens de après-ski, en de pure adrenalinekick van het afdalen van een besneeuwde helling die wintersport tot een geliefde bezigheid maakt voor miljoenen. Het is een ervaring die niet alleen het lichaam, maar ook de geest prikkelt en verfrist.

Dit artikel verkent de veelzijdige wereld van wintersport, van de eeuwenoude oorsprong en de evolutie van diverse disciplines tot de praktische aspecten van voorbereiding, uitrusting en de keuze van de perfecte bestemming. Er wordt ook aandacht besteed aan de unieke cultuur die wintersport omringt, de cruciale veiligheidsmaatregelen die elke wintersporter moet kennen, en een blik op de toekomst, waarin innovatie, duurzaamheid en de uitdagingen van klimaatverandering centraal staan. Het is een complete gids, bedoeld om zowel de beginnende enthousiasteling te inspireren als de doorgewinterde liefhebber nieuwe perspectieven te bieden.

De term "wintersport" zelf heeft een significante evolutie doorgemaakt. Waar het ooit simpelweg verwees naar fysieke activiteiten die in de winter op sneeuw of ijs plaatsvonden , is het concept uitgegroeid tot een complex en veelzijdig fenomeen. De historische ontwikkeling van bijvoorbeeld skiën, van een essentieel transportmiddel in besneeuwde landschappen tot een populaire recreatieve sport en een belangrijke toeristische motor , illustreert deze transformatie. De opkomst van gespecialiseerde

wintersport specifieke culturele uitingen ontwikkeld, zoals de après-ski traditie en zelfs subculturen met eigen normen en waarden. De hedendaagse discussies over de ecologische impact, de noodzaak voor duurzame praktijken en de rol van technologische innovaties om de sport toekomstbestendig te maken , benadrukken verder dat

wintersport verankerd is in bredere maatschappelijke, economische en ecologische contexten. Zodoende omvat de term "wintersport" vandaag de dag een heel cultureel en economisch ecosysteem, veel meer dan alleen "sport in de winter".

I. Van Oudsher op de Latten: Een Duik in de Geschiedenis van Wintersport

De geschiedenis van wintersport, en met name skiën, is diep geworteld in de menselijke beschaving, lang voordat het een recreatieve bezigheid werd.

De Oorsprong en Evolutie van Skiën

De vroegste bewijzen van skiën dateren van duizenden jaren geleden. Rotstekeningen in Noorwegen, die mannen op ski's afbeelden, zijn meer dan 6.000 jaar oud, rond 4.000 v.Chr.. Ook in andere delen van Scandinavië en Rusland zijn archeologische vondsten gedaan van ski's die tot 7.000 jaar oud zijn, gebruikt voor verplaatsing en jacht in sneeuwrijke gebieden. De oudste bewaard gebleven ski, gevonden in veengrond in Noorwegen, is ongeveer 2.600 jaar oud.

De eerste Olympische Winterspelen, gehouden in Chamonix in 1924 (toen nog de Internationale Sneeuw- en IJsspelen genoemd), omvatten disciplines als langlaufen, schansspringen en de Noordse combinatie. Alpineskiën, de discipline die velen vandaag de dag met

wintersport associëren, maakte pas in 1936 zijn Olympische debuut in Garmisch-Partenkirchen, Duitsland.

De jaren '60 en '70 van de 20e eeuw markeerden een periode van massale ontwikkeling in de Alpen. Het Franse "Plan Neige" (1964-1976) leidde tot de creatie van 150.000 bedden en de ontwikkeling van resorts die vandaag de dag wereldberoemd zijn, zoals Les Arcs en Tignes. In deze periode werden ook de eerste sneeuwkanonnen geïnstalleerd (Flaine, 1973), een technologie die steeds belangrijker zou worden om sneeuwzekerheid te garanderen. Innovaties in skimateriaal, zoals het gebruik van glasvezel en polyurethaan, leidden tot lichtere, sterkere en beter presterende ski's. Ook skitechnieken evolueerden; het "wedelen", een techniek met korte, parallelle bochten, deed in de jaren '60 zijn intrede en verbeterde de wendbaarheid en veiligheid aanzienlijk.

De eerste moderne snowboardfirma, Winterstick, werd opgericht in 1974. De sport won snel aan populariteit, vooral onder jongeren, maar stuitte aanvankelijk op veel weerstand van de gevestigde skiresorts. Snowboarden werd als gevaarlijker beschouwd en snowboarders werden vaak geweerd van de pistes. Vanaf 1984 begonnen enkele resorts snowboards toe te laten, en tegen 1990 was het verbod in de meeste Noord-Amerikaanse skigebieden opgeheven. De eerste National Snow Surfing Championship vond plaats in Vermont in 1982, een evenement dat nu bekend staat als de US Open Snowboarding Championship en tienduizenden toeschouwers trekt. De ultieme erkenning kwam in 1998, toen snowboarden een officiële Olympische sport werd.

De geschiedenis van wintersport illustreert een fascinerende wisselwerking tussen gevestigde tradities en disruptieve vernieuwingen. Skiën, met zijn millennia-oude wortels en formele erkenning via militaire adoptie en Olympische status , vertegenwoordigde lange tijd de dominante cultuur binnen de

wintersport.

II. Het Speelveld Verbreed: Populaire Wintersportdisciplines Onder de Loep

De wereld van wintersport is rijk en gevarieerd, met een breed scala aan disciplines die elk hun eigen vaardigheden, uitdagingen en aantrekkingskracht hebben. Van de pure snelheid van alpineskiën tot de acrobatiek van freestyle snowboarden en de uithoudingsproef van langlaufen, er is voor ieder wat wils.

Alpineskiën

Bij alpineskiën draait alles om het zo snel mogelijk afleggen van een uitgezet parcours op een besneeuwde helling. Het is een van de meest beoefende en bekeken vormen van wintersport. De belangrijkste disciplines zijn :

Snowboarden

Snowboarden heeft zich sinds zijn opkomst ontwikkeld tot een diverse sport met verschillende stijlen en disciplines :

Noordse Sporten

De Noordse sporten hebben een lange traditie en omvatten disciplines die oorspronkelijk dienden voor transport en overleving in Scandinavische winters :

• Langlaufen: Beschouwd als een van de zwaarste duursporten ter wereld. Er zijn twee hoofdtechnieken: de klassieke stijl, waarbij men in vooraf geprepareerde sporen (loipes) skiet, en de vrije stijl (skating), die lijkt op schaatsen. Omdat ook de armen en stokken intensief worden gebruikt, is het een full-body workout. Wedstrijden variëren van korte sprints (1,5 km) tot langeafstandsraces zoals marathons (tot 90 km). De basisprincipes omvatten een goede houding (licht gebogen knieën en heupen, rechte rug), de diagonale pas (linkerbeen, rechterarm en vice versa), en efficiënt gebruik van de stokken voor afzet en balans.

Andere Disciplines

Naast de bovengenoemde hoofdcategorieën zijn er nog tal van andere wintersporten:

• Skicross: Vergelijkbaar met snowboardcross, maar dan op ski's. Vier skiërs racen tegelijkertijd over een parcours met sprongen, bulten en bochten.

Hoewel wintersport een brede aantrekkingskracht heeft en disciplines zoals recreatief alpineskiën op geprepareerde pistes of schaatsen op een lokale ijsbaan relatief laagdrempelig lijken , is de realiteit dat de toegankelijkheid binnen de

wintersport sterk varieert. Veel disciplines vereisen een hoge mate van specialisatie, intensieve training en specifieke, vaak kostbare, uitrusting. Denk hierbij aan off-piste skiën of snowboarden (freeride), wat niet alleen geavanceerde technische vaardigheden vereist, maar ook diepgaande kennis van sneeuwveiligheid en lawinegevaar, plus gespecialiseerde veiligheidsuitrusting. Competitieve disciplines zoals de afdaling bij alpineskiën of schansspringen vragen om jarenlange toewijding, professionele coaching en toegang tot specifieke trainingsfaciliteiten. Ook parasporten, hoewel ze de sport toegankelijk maken voor mensen met een beperking, vereisen vaak kostbare aangepaste materialen en gespecialiseerde ondersteuning, wat de drempel voor deelname kan verhogen. De aanzienlijke kosten voor gespecialiseerde uitrusting, training, en toegang tot geschikte locaties kunnen voor velen een belemmering vormen om deel te nemen aan deze meer veeleisende

Essentiële Uitrusting en Kleding: Een Checklist voor Beginners

De juiste kleding en uitrusting zijn van vitaal belang voor comfort, veiligheid en prestaties tijdens de wintersport. Het lagensysteem is hierbij een sleutelprincipe.

Tabel 1: Essentiële Uitrusting voor de Beginnende Wintersporter

Categorie

Item

Aandachtspunten/Tips (o.b.v. )

wintersporttrips , is een erkenning van dit potentiële struikelblok. Deze aanpak verlaagt de initiële financiële investering en de gevoelde "commitment" drempel aanzienlijk. Het feit dat de ski-industrie en ervaren wintersporters deze laagdrempelige instapopties actief promoten, suggereert een bewustzijn dat de uitrusting een barrière kan zijn. Het faciliteren van een gemakkelijke en betaalbare eerste kennismaking is cruciaal voor het aantrekken en behouden van nieuwe deelnemers aan de

wintersport.

IV. Witte Werelden: Navigeren door Populaire Wintersportbestemmingen

De keuze van de juiste wintersportbestemming is cruciaal voor een geslaagde vakantie. Factoren zoals het type skiër, budget, gewenste sfeer en de grootte van het skigebied spelen allemaal een rol. Europa herbergt een schat aan diverse wintersportgebieden, met Oostenrijk, Frankrijk, Zwitserland en Italië als de meest populaire keuzes.

• Oostenrijk: Staat bekend om zijn charmante, traditionele bergdorpen, warme gastvrijheid en de ongeëvenaarde après-ski cultuur, die vaak al vroeg in de middag begint en tot in de late uurtjes doorgaat. De skigebieden zijn over het algemeen modern, met efficiënte liftsystemen en een hoge mate van sneeuwzekerheid, mede dankzij de aanwezigheid van diverse gletsjerskigebieden zoals de Hintertuxer Gletscher, Sölden (Ötztal) en de Stubaier Gletscher, waar zelfs in de warmere maanden geskied kan worden. De pistes zijn gevarieerd en geschikt voor alle niveaus, vaak gelegen in brede dalen met weidse panorama's. Oostenrijk is ook een paradijs voor langlaufers, met uitgebreide loipenetwerken. Qua prijsniveau ligt Oostenrijk over het algemeen iets lager dan Zwitserland, hoewel de kosten sterk kunnen variëren per specifiek gebied en type accommodatie. Een

  wintersportvakantie voor een gezin kan echter nog steeds een aanzienlijke investering zijn.

• Frankrijk: De Franse Alpen herbergen enkele van de grootste aaneengesloten skigebieden ter wereld, zoals Les 3 Vallées (met 600 km aan pistes), Les Portes du Soleil (580 km) en Paradiski (425 km). Veel Franse resorts, zoals Val Thorens (op 2300 meter hoogte) en Tignes (2100 meter), liggen op grote hoogte, wat zorgt voor een uitstekende sneeuwzekerheid gedurende een lang seizoen. De pistes zijn over het algemeen breder dan in Oostenrijk, en veel accommodaties bieden de mogelijkheid om direct van en naar de piste te skiën (ski-in/ski-out). De après-ski cultuur in Frankrijk kan variëren; in sommige gebieden, zoals Val Thorens, is deze zeer levendig , terwijl de term "après-ski" in Frankrijk ook kan verwijzen naar de comfortabele sneeuwlaarzen die men na het skiën draagt. Wat betreft de kosten, zijn accommodatie, skiuitrusting en skipassen in Frankrijk vaak goedkoper dan in Oostenrijk, maar eten en drinken op de piste kan daarentegen duurder uitvallen.

• Zwitserland: Straalt vaak een sfeer van luxe charme en hoge kwaliteit uit. De après-ski is er over het algemeen ingetogener dan in Oostenrijk, hoewel bestemmingen als Verbier bekend staan om een levendige après-ski "in stijl". Zwitserse skigebieden liggen vaak zeer hoog, wat resulteert in uitstekende sneeuwcondities en lange seizoenen. Het land beschikt over enkele iconische en unieke kabelbanen, zoals de Titlis Rotair (de eerste draaiende kabelbaan ter wereld). Grote skigebieden zoals Les 4 Vallées en het Matterhorn Ski Paradise (het hoogstgelegen skigebied van Europa, tot 3.899 meter) bieden uitgebreide skimogelijkheden. Het prijsniveau in Zwitserland ligt over het algemeen significant hoger dan in Oostenrijk en Frankrijk, zowel voor accommodatie, eten en drinken als voor skipassen. Er zijn echter ook relatief gunstiger geprijsde gebieden te vinden, zoals Engelberg-Titlis.

• Italië: Biedt een aantrekkelijke mix van Italiaanse flair en, in regio's als Zuid-Tirol, Oostenrijkse invloeden. Het land staat bekend om zijn uitstekende gastronomie, met veel goede restaurants en sfeervolle berghutten waar men kan genieten van heerlijke lunches. De Italiaanse Dolomieten, een UNESCO Werelderfgoedsite, vormen het decor voor uitgestrekte skiregio's zoals Dolomiti Superski, waartoe gebieden als Val Gardena, Alta Badia en Val di Fassa behoren. Deze gebieden bieden pistes voor alle niveaus, van brede, glooiende blauwe afdalingen die ideaal zijn voor beginners (bijvoorbeeld in Alta Badia ) tot uitdagende zwarte pistes en beroemde skitochten zoals de Sella Ronda, die vier valleien met elkaar verbindt. Hooggelegen en sneeuwzekere gebieden zoals Breuil-Cervinia, aan de voet van de Matterhorn, bieden zelfs de mogelijkheid om de grens over te skiën naar Zermatt in Zwitserland.

Après-ski: Van Traditie tot Feest

Après-ski, letterlijk vertaald "na het skiën", is een traditie die diep geworteld is in de Europese skicultuur. Oorspronkelijk was het simpelweg het moment na een dag skiën waarop men in berghutten samenkwam om op te warmen, iets te eten en te drinken, en de ervaringen van de dag te delen. Deze bescheiden bijeenkomsten zijn in veel

wintersportgebieden uitgegroeid tot een levendig en soms uitbundig fenomeen.

De invulling van après-ski varieert sterk per land en zelfs per skigebied. Oostenrijk staat wereldwijd bekend om zijn bruisende en traditionele après-ski, met populaire hotspots als St. Anton, Ischgl, Saalbach-Hinterglemm, Westendorf, Flachau, Mayrhofen en Sölden. Hier wordt vaak volkse muziek gedraaid, vloeit het bier rijkelijk en gaan de feesten door tot in de vroege uurtjes, niet zelden met een sterke Nederlandse invloed en optredens van Nederlandse artiesten. In Frankrijk kan de après-ski cultuur verschillen; Val Thorens staat bekend als een echte feestbestemming, maar de term "après-ski" kan er ook simpelweg verwijzen naar de comfortabele sneeuwlaarzen die men na het skiën aantrekt. In Zwitserland, bijvoorbeeld in Verbier, kan de après-ski meer "in stijl" en ingetogener zijn.

Op en rond de pistes gelden, naast de formele FIS-pisteregels, ook ongeschreven sociale codes en etiquette. Bij de skiliften is het bijvoorbeeld gebruikelijk om netjes op je beurt te wachten, niet voor te dringen, en bij het in- en uitstappen rekening te houden met anderen en ruimte vrij te houden. Specifiek voor sleepliften geldt dat men de stokken in één hand houdt en de beugel correct plaatst, en bij het uitstappen soepel wegglijdt zonder anderen te hinderen. Op de piste zelf wordt van wintersporters verwacht dat ze rekening houden met elkaar. Beginners, die vaak meer ruimte nodig hebben en onvoorspelbaarder kunnen zijn in hun bewegingen, dienen met respect en voldoende afstand gepasseerd te worden. Beginners wordt aangeraden om, waar mogelijk, meer aan de zijkant van de piste te blijven om snellere en meer ervaren skiërs de ruimte te geven. Ook dient men rekening te houden met skileraren en hun groepen, die vaak voorrang hebben.

wintersport-ervaring inherent sociaal en gericht op het creëren van een gemeenschapsgevoel. De gezamenlijke maaltijden en het delen van verhalen in berghutten , de uitbundige sfeer tijdens de après-ski , en het leren in groepsverband tijdens skilessen zijn hier duidelijke voorbeelden van. Zelfs de subcultuur van snowboarders, die deels ontstond uit een behoefte aan een eigen, afwijkende identiteit ten opzichte van de dominante skigemeenschap, kende een sterke interne cohesie en gemeenschapsvorming. Op de piste zelf is er een voortdurende interactie, en soms frictie, tussen verschillende groepen en individuen, wat de sociale complexiteit van de omgeving onderstreept. De cultuur van

wintersport is dus geen monolithisch geheel, maar eerder een dynamisch samenspel van de drang naar individualistische expressie en de diepgewortelde menselijke behoefte aan sociale verbondenheid. Succesvolle wintersportbestemmingen en -ervaringen zijn vaak diegene die erin slagen om beide aspecten te faciliteren en te harmoniseren.

VI. Veiligheid Boven Alles: Essentiële Regels en Risicobeperking in de Bergen

Veiligheid is van het allergrootste belang tijdens elke wintersportactiviteit. De bergomgeving, hoe prachtig ook, brengt inherente risico's met zich mee. Kennis van de pisteregels, bewustzijn van natuurlijke gevaren zoals lawines, en een verantwoordelijke houding zijn essentieel om ongelukken te voorkomen en optimaal van de sneeuw te kunnen genieten.

De 10 FIS-Pisteregels Uitgelegd

De Fédération Internationale de Ski (FIS) heeft 10 basisgedragsregels opgesteld die gelden als de universele "verkeersregels" op skipistes wereldwijd. Elke skiër en snowboarder wordt geacht deze regels te kennen en na te leven. Het doel is om ongelukken te voorkomen en een veilige omgeving voor iedereen te waarborgen. Overtreding van deze regels kan niet alleen gevaarlijk zijn, maar in sommige gevallen ook leiden tot juridische consequenties. De 10 FIS-regels zijn:

Basisprincipes van Lawinekunde en het Belang van Lawineberichten

Voor wintersporters die zich buiten de gemarkeerde en beveiligde pistes wagen (off-piste skiën of snowboarden), is kennis van lawinegevaar van levensbelang.

• Lawinegevarenschaal: In Europa wordt een gestandaardiseerde lawinegevarenschaal gebruikt, die loopt van 1 (gering gevaar) tot 5 (zeer groot gevaar). Belangrijk is te weten dat deze schaal exponentieel is: het risico bij niveau 2 (matig) is bijvoorbeeld tweemaal zo groot als bij niveau 1, en bij niveau 3 (aanzienlijk) is het risico al viermaal zo groot als bij niveau 1. De meeste lawineongevallen gebeuren bij gevaarniveau 2 en 3, omdat er dan nog veel terrein toegankelijk lijkt, maar de omstandigheden verraderlijk kunnen zijn.

• Lawineberichten: Deze berichten worden dagelijks uitgegeven door gespecialiseerde diensten en zijn cruciaal voor de planning van off-piste tochten. Ze geven informatie over het actuele gevaarniveau, de stabiliteit van het sneeuwdek, en welke typen lawineproblemen (bijv. verse sneeuw, driftsneeuw) dominant zijn. Lawineberichten zijn online beschikbaar via platforms zoals www.avalanches.org of via de websites van de nationale lawinewaarschuwingsdiensten van de Alpenlanden.

• Temperatuurstijging: De globale temperatuurstijging is in berggebieden zoals de Alpen versterkt. Dit komt mede doordat smeltend ijs en sneeuw (die normaal zonlicht reflecteren) plaatsmaken voor donkere rotsen en vegetatie, die warmte absorberen. Dit creëert een feedbacklus die de opwarming verder versnelt.

• Afname van Sneeuw: Een direct gevolg is een zichtbare afname van de natuurlijke sneeuwbedekking, vooral in lagergelegen skigebieden (onder de 2000 meter). Dit leidt tot kortere skiseizoenen en onbetrouwbare sneeuwcondities.

• Afhankelijkheid van Kunstsneeuw: Lagergelegen gebieden worden steeds afhankelijker van kunstsneeuw om het seizoen te kunnen draaien. Echter, de productie van kunstsneeuw is energie- en waterintensief en is alleen mogelijk bij temperaturen onder het vriespunt. Bij aanhoudende opwarming en te hoge temperaturen, zoals recentelijk soms het geval was, biedt ook kunstsneeuw geen soelaas meer.

• Sluiting van Skigebieden: De gevolgen zijn al zichtbaar. Sinds de jaren '70 hebben naar schatting 180 skigebieden, voornamelijk lagergelegen, alleen al in Frankrijk hun deuren moeten sluiten vanwege sneeuwtekorten. Ook in andere Alpenlanden, zoals Zwitserland, hebben pistes moeten sluiten vanwege groene hellingen en regen in het hart van de winter.

• Toekomstperspectief: De verwachting is dat skiën in de toekomst voornamelijk mogelijk zal blijven in hooggelegen skigebieden, doorgaans boven de 2000 à 2500 meter.

• Economische Uitdagingen en Diversificatie: De onzekerheid over sneeuwcondities leidt tot economische uitdagingen voor wintersportbestemmingen. Veel gebieden zijn daarom bezig met het diversifiëren van hun aanbod, door meer in te zetten op zomeractiviteiten of andere vormen van toerisme die minder afhankelijk zijn van sneeuw.

Duurzaamheidsinitiatieven en Verantwoord Wintertoerisme

In reactie op de klimaatuitdagingen en een groeiend milieubewustzijn bij consumenten, nemen zowel de wintersportindustrie als wintersporters zelf steeds meer initiatieven op het gebied van duurzaamheid:

• Bewustwording: Er is een toenemend besef van de milieu-impact van wintersport. Dit omvat de CO2-uitstoot van vervoer naar de bestemmingen (het grootste kwaad), het hoge energieverbruik van skigebieden (liften, sneeuwkanonnen, hotels) en het waterverbruik voor kunstsneeuwproductie.

• Duurzame Skigebieden: Steeds meer skigebieden implementeren maatregelen om hun impact te verminderen:

  • Energiebesparing: Investering in nieuwe, energie-efficiënte installaties voor skiliften en sneeuwkanonnen.

  • Hernieuwbare Energie: Gebruik van zonnepanelen op gebouwen, aankoop van groene stroom, en soms zelfs eigen energieopwekking via bijvoorbeeld waterkrachtcentrales (zoals in het Oostenrijkse Rauris).

  • Gedrag op de Berg: Een simpele maar effectieve bijdrage is het niet achterlaten van afval op de berg. Sigarettenpeuken en plastic verteren zeer langzaam in het alpiene milieu en vormen een grote bron van vervuiling.

  • Initiatieven en Keurmerken: Organisaties zoals Trees for All, waaraan bedrijven en particulieren kunnen doneren voor het planten van bomen, dragen bij aan CO2-compensatie. Protect Our Winters (POW), opgericht door de Amerikaanse freerider Jeremy Jones, is een invloedrijke non-profitorganisatie die de

    wintersportgemeenschap mobiliseert om actie te ondernemen tegen klimaatverandering door beleidsbeïnvloeding en bewustwordingscampagnes.

  De toekomst van wintersport hangt af van een delicate en noodzakelijke symbiose tussen technologische innovatie, een diepgeworteld engagement voor duurzaamheid, en een proactief aanpassingsvermogen aan veranderende omstandigheden. De dreiging van klimaatverandering raakt de kern van

  wintersport biedt dus niet alleen inzicht in de sport zelf, maar fungeert ook als een lens waardoor we bredere maatschappelijke veranderingen, spanningen en uitdagingen kunnen observeren en begrijpen. Dit geeft het onderwerp een relevantie die ver uitstijgt boven de sportieve arena alleen. Laat dit een uitnodiging zijn om de magie van de sneeuw zelf te ervaren, met een open geest, een avontuurlijk hart, en een diep respect voor de natuurlijke omgeving en de medemens die deze prachtige wereld met ons deelt.